Diş eti kanaması, yalnızca ağız içinde değil, tüm vücudu ilgilendiren sorunların erken belirtisi olabilir. En sık nedeni diş eti iltihaplarıdır. Yetersiz fırçalama, diş ipi kullanılmaması ve plak birikimi sonucu gingivitis gelişir. Gingivitis tedavi edilmezse periodontitise ilerleyerek diş kaybına yol açabilir.
Ancak diş eti kanaması her zaman yalnızca diş kaynaklı değildir. Kan hastalıkları, pıhtılaşma bozuklukları, lösemi, trombositopeni gibi durumlarda da ağız ilk belirtiyi verebilir. Diyabet (şeker hastalığı), diş eti dokularının savunmasını zayıflatır ve kanama eğilimini artırır. Gebelik, hormon seviyelerindeki değişim nedeniyle “gebelik gingiviti” denilen tabloya yol açabilir. Ayrıca vitamin eksiklikleri (özellikle C vitamini ve K vitamini yetersizliği), sigara kullanımı, düzensiz beslenme ve bazı ilaçlar (kan sulandırıcılar, antiepileptikler, immünsüpresanlar) da diş eti kanaması yapabilir.
Yani diş eti kanaması yalnızca “fırçalama hatası” değildir; bazen vücuttaki ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Bu nedenle ihmal edilmemeli ve kaynağı mutlaka araştırılmalıdır.
Diş Eti Kanaması Neden Ortaya Çıkar?
Diş eti kanamasının en yaygın nedeni plak ve tartar birikimidir. Yetersiz ağız hijyeni nedeniyle dişlerin üzerinde bakteri plağı oluşur. Bu plak, diş eti kenarında biriktiğinde diş etleri iltihaplanır, şişer ve fırçalama sırasında kolayca kanar. Uzun süre temizlenmeyen plak zamanla tartara dönüşerek iltihabı daha da derinleştirir.
Yanlış fırçalama alışkanlıkları da kanamayı tetikleyebilir. Çok sert fırçalama, yanlış teknik veya sert kıllı fırçaların kullanımı diş etlerinde travmaya yol açar. Ayrıca diş ipinin yanlış kullanımı da benzer bir etki yapabilir.
Diş eti kanaması bazen hormonal değişimlerle ilişkilidir. Ergenlik, hamilelik ve menopoz dönemlerinde hormon seviyeleri arttığında diş eti daha hassas hale gelir ve kanamaya eğilim gösterir.
Sistemik faktörler de önemli bir nedendir. Diyabet, bağışıklık sistemi zayıflıkları, pıhtılaşma bozuklukları, vitamin eksiklikleri ve bazı ilaçlar diş etlerinde kanama riskini artırır. Ayrıca sigara içmek, bağışıklığı baskılayarak diş eti hastalıklarını gizleyebilir; sigarayı bıraktıktan sonra fark edilen kanamalar aslında mevcut iltihabın görünür hale gelmesidir.
Diş Eti Kanaması Hangi Durumlarda Ciddiye Alınmalıdır?
Diş eti kanaması bir kez yaşandığında hemen endişelenmek gerekmez; örneğin sert elma ısırıldığında küçük bir kanama normal olabilir. Ancak sürekli tekrarlayan, özellikle de fırçalama ve diş ipi sırasında düzenli görülen kanamalar ciddiye alınmalıdır.
Diş etleri kanamanın yanı sıra şiş, kırmızı, hassas veya çekilmiş görünüyorsa bu durum gingivitis veya daha ileri evre periodontitisin habercisidir. Periodontitis yalnızca diş kaybına yol açmakla kalmaz, kalp-damar hastalıkları, erken doğum, düşük doğum ağırlığı, kontrolsüz diyabet gibi sistemik sağlık sorunlarıyla da ilişkilidir.
Kanama, nedensiz burun kanaması, ciltte kolay morarma, uzun süren diş eti kanamaları gibi diğer belirtilerle birlikteyse bu durum altta yatan bir kan hastalığının belirtisi olabilir. Özellikle çocuklarda ve gençlerde açıklanamayan diş eti kanamaları mutlaka hematolojik olarak da araştırılmalıdır.
Sürekli Diş Eti Kanaması Normal Midir?
Sürekli veya tekrarlayan diş eti kanamaları asla normal kabul edilmez. Bu, vücudun size gönderdiği bir uyarıdır. En sık sebep diş eti iltihabıdır, ama bu iltihap tedavi edilmezse ilerleyerek geri dönüşsüz doku kayıplarına yol açabilir.
Diş eti kanaması “alışkanlık haline geldi, normaldir” diye düşünmek büyük bir yanılgıdır. Ağız kokusu, dişlerde sallanma, diş taşlarının artması, diş etlerinde çekilme gibi bulgular eşlik ediyorsa ciddi bir periodontal hastalık söz konusu olabilir.
Ayrıca sürekli diş eti kanaması, C vitamini eksikliği (skorbüt), K vitamini eksikliği, kan sulandırıcı ilaçların yan etkisi veya lösemi gibi ciddi hastalıkların erken belirtisi olabilir. Bu nedenle uzun süreli kanamalar normal sayılmamalı, mutlaka diş hekimi kontrolü yapılmalıdır.
Diş Eti Kanaması Ne Zaman Diş Hekimine Başvurmayı Gerektirir?
Şu durumlarda gecikmeden diş hekimine başvurmak gerekir:
- Fırçalama veya diş ipi kullanımında her seferinde kanama oluyorsa
- Diş etleri kırmızı, şiş ve hassas görünüyorsa
- Diş taşları yoğun şekilde birikmişse
- Dişlerde sallanma, diş etinde çekilme veya boşluk oluşumu başladıysa
- Ağız kokusu ve tat değişiklikleri eşlik ediyorsa
- Kanamalar başka vücut bulguları (morarma, halsizlik, ateş) ile birlikte görülüyorsa
Diş hekimi öncelikle diş eti hastalığının derecesini belirler. Basit vakalarda profesyonel diş taşı temizliği ve doğru ağız bakım alışkanlıkları yeterlidir. Daha ileri vakalarda derin temizlik, antibakteriyel tedaviler veya cerrahi yöntemler gerekebilir. Eğer sorun sistemik bir hastalıktan kaynaklanıyorsa, hasta ilgili branşa yönlendirilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır.
Tanı ve tedavi için mutlaka hekimine başvurmalısın.